De Smederij

De Smederij opstelling in het Mechanisch Erfgoed Centrum, is een tijdelijke opstelling. Later komt er in een apart gebouw een nieuwe smederij opstelling waar ook goed gesmeed kan worden.

Verschillende smederij apparaten komen uit de collectie van “Het Machine Museum” uit Zwolle.

In 2014 werd de “Smederij J. Hilbers” leeggehaald aan de Ooysedijk 9 te Nijmegen. Op dit adres stond sinds 1850 een smederij.

In de jaren 60 kwamen  er veel nieuwe veiligheids regels. Hierdoor moest Hilbers veel  investeringen doen in de smidse, want er werd nog veel met riemaandrijving gewerkt. Hier had hij niet zoveel zin meer aan en heeft de smederij dicht gedaan, en is bij een ander bedrijf in dienst gegaan. Alle machines bleven in de gesloten smederij staan.

50 jaar later is de invetaris overgedaan aan het MEC museum.    Het is nu een B&B

De smederij of smidse is de voor het smeden speciaal ingerichte werkplaats van de smid. Met behulp van een vuur, aangeblazen door een blaasbalg of ventilator, word ijzer of ander metaal eerst flink verwarmd, tot over de 1000 graden, totdat het vervormbaar is. Dan wordt het op een aambeeld in de gewenste vorm geslagen of worden er andere behandelingen mee uitgevoerd zoals lassen, splijten, rekken, stuiken, buigen, wellen, ponsen, of in een vorm gieten. Dit geheel van handelingen met heet metaal noemt men het smeden van he metaal.

Meestal moet het werkstuk herhaaldelijk opnieuw verwarmd worden om het vervorm-en smeedbaar te houden en om de spanningen in het materiaal, ontstaan door het bewerken met de smidshamer, op te heffen. Nadat het voorwerp tenslotte de gewenste vorm heeft, wordt het afgekoeld in koud water. als de smid kunstzinnig is word het voorwerp vaak nog verfraaid door het te polijsten, graveren en/of te versieren met krullen. (Informatie uit Wikipedia)

De smederij collectie van het mechanisch Erfgoed Centrum bestaat uit o.a. verschillende smidsvuren,  zaagmachines, draaibanken, schaafbanken, buigmachines, smeedhamers, knipmachines, zet machines. Veel machines moeten nog aangedreven worden door drijfriemen, anderen hebben een eigen elektromotor. Knip en ponsmachines werden vaak met de hand bediend.

Hier onder een kleine greep uit onze collectie.

Smeedkolen worden door een smid zo veelvuldig gebruikt, dat het wel gewenst is, hierbij nog eens extra stil te staan. Het zijn altijd vetkolen, want een eerste eis is, dat ze goed samen bakken. Door dit samen bakken kan de warmte niet naar buiten uitstralen en wordt meer naar het midden van het vuur, waar het ijzer of staal gelegd wordt samengetrokken.

Samen bakken kan men bevorderen door de kolen met water te besproeien. Men moet hierbij niet vergeten, dat dit water weer warmte aan het vuur ontrekt. Men moet er dus zuinig mee zijn. Smeedkolen moeten een laag asgehalte hebben, want de as wordt door de hoge temperatuur tot slak gesinterd en daar heeft men maar last van.
Verder moeten smeedkolen een laag zwavel- en fosforgehalte hebben, omdat beide stoffen het ijzer of staal broos maken.
Een hectoliter smeedkolen weegt 72 tot 78 kg.

Houtskool wordt bereid door verkolen van hout onder afsluiting van de lucht. In smederijen wordt het weinig, af en toe wel eens te weinig gebruikt. Het is de meest zuivere brandstof in vaste toestand. Zij brengt een gelijkmatige hitte voort, rookt niet, geeft zeer weinig as en tast het staal niet aan. Hierdoor is het bij uitstek geschikt voor het verhitten van hardbare staalsoorten, vooral wanneer niet over een verhitting of hardingsoven te beschikken is.
De vloeibare en gasvormige brandstoffen zijn voor de smid vrij onbelangrijk.